گزارش اقتصادی سالانه شاپرک برای سال ۱۴۰۰ منتشر شده است و در این مقاله از پی فا قصد داریم تا به زبانی ساده، اطلاعاتی مهم از آن را در اختیار شما همراهان عزیز قرار دهیم.

شاخص های عملکردی شاپرک در سال ۱۴۰۰

شاخص های در نظر گرفته شده به بررسی و ارزیابی عملکرد شبکه الکترونیکی پرداخت کارت شاپرک در سال ۱۴۰۰ نبست به مدت مشابه در ۱۳۹۹ می پردازد.

آمار تعداد و ارزش تراکنش های شاپرک

بنا بر گزارش شاپرک در سال گذشته(۱۴۰۰) بیش از ۳۸ میلیارد تراکنش با ارزش نزدیک به ۷۱۲۷۴ هزار میلیارد ریال در شبکه الکترونیک پرداخت کارت پردازش شده است که این مبلغ نشان می دهد که میزان استفاده اقشار مختلف جامعه از پرداخت الکترونیک و بالاخص ابزار های شاپرک، رشد قابل توجهی داشته است.

افزایش تعداد و مبلغ تراکنش ها در شبکه شاپرک به صورت سالانه امری متداول و قابل پیش بینی است. این اتفاق تا زمان اشباع شبکه و فراگیری استفاده از پرداخت الکترونیکی در میان تمامی افراد جامعه ادامه خواهد داشت. به روشنی در جدول فوق مشاهده می شود که تعداد تراکنش های شبکه شاپرک در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ رشد ۱۷/۱۵% داشته است.
ارزش مبلغی تراکنش های شاپرک نیز از ۵۳۵۷۱ هزار میلیارد ریال به ۷۱۲۷۴ هزار میلیارد ریال در سال ۱۴۰۰ رسیده است.

عملکرد شبکه شاپرک در توزیع ابزارهای پذیرش

ابزارهای پذیرش شاپرک به سه دسته تقسیم بندی می شوند، که به شرح زیر هستند:
ابزار پذیرش اینترنتی (Internet Payment Gateway – IPG)
ابزار پذیرش موبایلی (Mobile Payment Gateway – MPG)
کارتخوان فروشگاهی (Point Of Sell – POS)
تعداد هر کدام از این ابزارها، عواملی نظیر تعداد و مبلغ تراکنش، دسترسی و توسعه، عملکرد شبکه پرداخت الکترونیک کارتی و سایر عوامل را نشان می دهد.
علت ارائه تعداد ابزار های پذیرش، قیاس بهتر و تحلیل دقیق تر از تعداد ابزار استفاده شده و فعال است.
در جدولی که مشاهده می نمایید، تعداد هر یک از ابزار های پذیرش فعال سیستمی در اسفند ماه ۱۴۰۰ ارائه شده است.

بنابر اطلاعات داده شده، در پایان اسفند ماه سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۰/۲ میلیون ابزار پذیرش در سراسر کشور توزیع شده است. و تعداد ابزار های پذیرش در این سال نسبت به سال ۱۳۹۹ کاهش ۲۰/۵۳ درصدی داشته است.

عملکرد هر ابزار پذیرش به لحاظ تعداد و مبلغ تراکنش ها

هدف از ارائه این بخش از گزارش، بررسی شاخص سهم ابزار از تعداد و مبلغ تراکنش های سال ۱۴۰۰ و قیاس این شاخص در سال های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ است.

با توجه به کاهش تعداد ابزار های پذیرش در سال ۱۴۰۰، همچنان کارتخوان فروشگاهی، ابزار محوری شبکه پرداخت الکترونیک کشور است.

بر اساس مبلغ تراکنش نیز، کارتخوان فروشگاهی بیشترین سهم را در هر دو سال دارد. سهم این ابزار از مبلغ تراکنش های سال ۱۴۰۰، رقمی معادل ۸۷/۲۶ درصد است که در مقایسه با سال ۱۳۹۹، رقمی معادل با ۲/۹۱ درصد افزایش یافته است. سهم هر ابزار از مبلغ تراکنش های سال ۱۴۰۰ و نرخ رشد آن نسبت به سال ۱۳۹۹ در جدول فوق قابل مشاهده است. در ادامه جهت آنالیز ارزش هر تراکنش به بررسی متوسط مبلغ تراکنشی هر ابزار و رشد آن نسبت به سال ۱۳۹۹ می پردازیم.

ابزار پذیرش اینترنتی بیشترین متوسط مبلغ تراکنشی را در ابزار های پذیرش شاپرک دارد. البته مبلغ تراکنش این ابزار در سال ۱۴۰۰ کاهش ۷/۹۷ درصدی نسبت به سال قبل خود داشته است. از سوی دیگر متوسط مبلغ تراکنشی ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی در سال ۱۴۰۰ افزایش ۱۶/۷۶ درصدی را تجربه کرده است.

شاخص های پراکندگی مبلغی تراکنش ها

محاسبه فراوانی تعداد تراکنش ها در بازه های مختلف مبلغی که به لحاظ مقدار کارمزد تعلق گرفته به هر تراکنش حائز اهمیت است در این بخش از گزارش مورد بررسی قرار گرفته است.

دامنه مبلغی تراکنش های انجام شده توسط ابزار پذیرش اینترنتی، نشان می دهد بیشترین تعداد تراکنش ها در بازه ۱۵۰۰۰۱ تا ۲۵۰۰۰۰ ریال قرار گرفته اند و این بازه ۲۳/۵۱ درصد از کل تراکنش ها را در بر می گیرد. در این ابزار پذیرش حدود ۵۵/۶۲ درصد کل تراکنش ها دارای مبلغ کمتر از ۲۵۰۰۰۰ ریال هستند.

سهم تراکنش های موفق از کل تراکنش ها

به طور کلی خطا های موجود در شبکه پرداخت کشور، در پنج گروه خطای صادرکنندگی، خطای پذیرندگی، خطای شاپرکی، خطای کاربری و خطای کسب و کار طبقه بندی می شوند. در ادامه تعداد تراکنش های خطا و سهم آن ها در قیاس با تراکنش های موفق قابل مشاهده است.

در سال ۱۴۰۰ به طور تقریبی ۹۲ درصد تراکنش ها در شبکه پرداخت و بیش از ۹۹/۹۸ درصد تراکنش ها از نظر سوئیچ شاپرک موفق بوده است. در این میان خطای کاربری بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است. لازم به ذکر است که این خطا عموما به سبب عملکرد دارنده کارت رخ داده و مرتبط با عملکرد شبکه پرداخت نیست.

بررسی عملکرد کلی شرکت های ارائه کننده خدمات پرداخت

در ادامه می توانید بررسی سهم تعدادی هر یک از شرکت های ارائه دهنده خدمات پرداخت الکترونیک (Payment Service Provider – PSP) از کل تراکنش های بازار خدمات پرداخت الکترونیک کارتی در سال 1400 را مشاهده نمایید.

شرکت (پرداخت الکترونیک سامان) با کسب سهم ۲۰/۵۳ درصدی، بیشترین سهم بازار تعداد تراکنش ها را در اختیار دارد. البته شرکت (به پرداخت ملت) با در اختیار داشتن به طور متوسط ۲۱ درصد بازار، بالاترین حجم تراکنش ها را در شبکه ی الکترونیکی پرداخت کشور پوشش داده است.
در جدولی که مشاهده می نمایید سهم تعدادی تراکنش ها به تفکیک ارائه گردیده است.
نرخ رشد سالانه تعدادی در سال ۱۴۰۰ رقمی معادل با ۱۷/۱۵ درصد بوده است. این شاخص در سال گذشته رقم ۲۴/۱۵ درصد را نشان می دهد. بیشترین کاهش سهم در شرکت “آسان پرداخت پرشین” و بیشترین افزایش در شرکت “پرداخت الکترونیک پاسارگاد” مشاهده می شود.
در ادامه سهم مبلغی هر یک از شرکت های ارائه دهنده خدمات پرداخت از کل تراکنش های بازار خدمات پرداخت الکترونیک کارتی در سال ۱۴۰۰ ترسیم شده است.

شرکت “به پرداخت ملت” همچنان با پشتیبانی از ۱۹/۶۱ درصد کل ارزش ریالی تراکنش های سال ۱۴۰۰، بالاترین سهم بازار را دراختیار دارد. این شرکت در سه سال گذشته نیز با در اختیار داشتن به طور متوسط ۲۲ درصد بازار، بالاترین میزان ارزش ریالی تراکنش ها را در شبکه ی الکترونیکی پرداخت کارت جا به جا نموده است؛ هرچند این سهم به دلیل توسعه بازار برخی شرکت ها در سال ۱۴۰۰ با ۲/۸۷ درصد کاهش مواجه گردیده است.
لازم به ذکر است عملکرد رو به رشد ارزش ریالی تراکنش های شرکت “پرداخت الکترونیک پاسارگاد” در سال۱۴۰۰ به گونه ای ارزیابی شده که از شرکت “آسان پرداخت پرشین” پیشی گرفته و به یک پله بالاتر از جایگاه سال گذشته خود صعود کرده است.

سهم شرکت های PSP از بازار تراکنش های هر یک از ابزارهای پذیرش

این شاخص، سبب شناخت حوزه فعالیت و نحوه ی سرمایه گذاری هر یک از شرکت های PSP در ابزار های پذیرش می شود. سهم تعدادی تراکنش های هر یک از شرکت های PSP از بازار ابزار های پذیرش برای دو سال 1399 و 1400 در جدول زیر ارائه شده است. اطلاعات این جدول نشان دهنده آن است که پرتراکنش ترین شرکت در بازار تراکنش های کارتخوان فروشگاهی در سال 1400 تغییر یافته و شرکت ” پرداخت الکترونیک سامان” با سهمی معادل با 20/57 درصد، جایگزین شرکت “به پرداخت ملت” شده و از بیشترین میزان تعداد تراکنش های کارتخوان فروشگاهی پشتیبانی نموده است. “شرکت به پرداخت ملت” تا پیش از سال 1400 با داشتن متوسط حدود 22 درصد از سهم بازار سالانه، بالاترین سهم تعدادی را در اختیار داشته است.
در بازار تراکنش های اینترنتی، پس از وقفه ی یک ساله مجددا در سال جاری بیشترین سهم با رقم ۳۱/۹۷ درصد به شرکت “آسان پرداخت پرشین” تعلق گرفته است. در سال ۹۶ شرکت “پرداخت الکترونیک سامان”، در دو سال متوالی ۹۷ و ۹۸ شرکت “آسان پرداخت پرشین” و در سال ۹۹ شرکت”تجارت الکترونیک پارسیان” به عنوان دارنده ی بیشترین سهم بازار تراکنش های اینترنتی شناخته شده اند.

سهم مبلغی تراکنش های هر یک از شرکت های PSP از بازار ابزار های پذیرش برای دو سال 1399 و1400 نیز در جدول زیر ارائه شده است.

اطلاعات این جدول مبین آن است که شرکت “به پرداخت ملت ” همانند سه سال گذشته در تراکنش های کارتخوان فروشگاهی بالاترین سهم ریالی را در اختیار دارد. این شرکت بالغ بر۱۹ درصد مبلغ تراکنش های کارتخوان فروشگاهی را پوشش می دهد.
در سال ۱۴۰۰ نیز همانند سال گذشته شرکت “پرداخت الکترونیک سامان” در شاخص سهم مبلغی تراکنش های ابزار پذیرش اینترنتی با پشتیبانی از ۴۰/۲۵ درصد مبالغ تراکنش های اینترنتی به عنوان بازیگر اصلی بازارهای فوق محسوب می شود.
در سال ۱۴۰۰ همچنان شرکت “پرداخت الکترونیک سامان ” با پوشش ۳۸/۹۵ درصد از ارزش ریالی تراکنش های موبایلی، نسبت به سایر شرکت ها بیشترین رقم تراکنش ها را جابه جا نموده است.

سهم شرکت های PSP از بازار هر نوع تراکنش

این شاخص، سبب شناخت حوزه فعالیت و نحوه ی سرمایه گذاری هر یک از شرکت های PSP در نوع خدمت مورد ارائه به کاربران صنعت پرداخت کارت می شود. سهم تعدادی تراکنش های هر یک از شرکت های PSP از بازار خدمات برای دو سال 1399 و 1400 در جدول زیر ارائه شده است.

در سال ۱۴۰۰ شرکت “به پرداخت ملت” پس از چندین سال پیاپی کسب رتبه نخست در پشتیبانی از تعداد تراکنش های خرید، جایگاه خود را به شرکت “پرداخت الکترونیک سامان” با سهم بازار ۲۰/۵۵ درصد واگذار کرده است.
در تراکنش های پرداخت قبض و خرید شارژ، شرکت “پرداخت الکترونیک سامان” با پیشی گرفتن از شرکت “آسان پرداخت پرشین” که در چندین سال گذشته بیشترین سهم از تعداد تراکنش های فوق را پوشش داده و کسب سهم ۲۲/۲۷ درصدی به عنوان پر تراکنش ترین شرکت در بازار این نوع از تراکنش ها در صنعت پرداخت کارت کشور محسوب می شود.
در بازار تراکنش های مانده گیری از سال ۹۵ تا سال ۹۸ شرکت “به پرداخت ملت” بوده که به عنوان شرکت نخست این بازار معرفی می شد اما از سال ۹۹ تا کنون به دلیل عملکرد مثبت شرکت “تجارت الکترونیک پارسیان”، بیشترین سهم تعدادی تراکنش های مانده گیری توسط آن پشتیبانی شده است. تجارت الکترونیک پارسیان با پشتیبانی از ۱۷/۶۲ درصد از تراکنش های مذکور، بالاترین سهم را در سال ۱۴۰۰ در اختیار دارد.
سهم مبلغی تراکنش های هر شرکت PSP از بازار هریک از انواع سرویس های مورد ارائه به کاربران برای دو سال 1399 و 1400 در جدول زیر ارائه شده است. اطلاعات این جدول مبین آن است که در هر دو سال بیشترین سهم مبلغی تراکنش های خرید در قبضه ی شرکت “به پرداخت ملت” بوده است. این شرکت در سال1400 از 19/74 درصد تراکنش های خرید شبکه ی پرداخت کارت پشتیبانی نموده است. شرکت مذکور از سال 95 تاکنون بالاترین سهم ریالی این تراکنش ها را در اختیار داشته است.
همانند سال گذشته در سال ۱۴۰۰ نیز مجددا شرکت “تجارت الکترونیک پارسیان” به عنوان دارنده ی بالاترین سهم بازار مبلغی تراکنش های پرداخت قبض و خرید شارژ معرفی می گردد. این امر علی رغم کاهش سهم مبلغی تراکنش های پرداخت قبض و خرید شارژ این شرکت در سال جاری اتفاق افتاده است. شرکت “تجارت الکترونیک پارسیان” حدود ۱۶ درصد سهم بازار فوق را در اختیار دارد.

بررسی وضعیت تراکنش های پی فا به تفکیک موفق و ناموفق در سال ۱۴۰۰

خطاهای موجود در شبکه پرداخت کشور، در پنج گروه خطای صادرکنندگی، خطای پذیرندگی، خطای شاپرکی، خطای کاربری و خطای کسب و کار طبقه بندی می شوند و بر حسب این خطاها تراکنش های موفق و ناموفق شناسایی و دسته بندی می شوند.
شرکت پی نگار هوشمند (پی فا) مفتخر است تا اعلام دارد که در سال گذشته (سال ۱۴۰۰) بالغ بر۹۷ درصد از تراکنش های انجام شده آن، موفق بوده است. این درصد قابل توجه نشان از ارائه درگاه پرداختی امن و هوشمند است که پی فا در جهت آسایش خاطر کاربران خود فراهم نموده است.

درصد قابل توجهی (۵۹.۳%) از تراکنش هایی که ناموفق بوده اند نیز ناشی از خطای کاربری هستند، این خطا عموما به سبب عملکرد دارنده کارت رخ داده و مرتبط با عملکرد پی فا نبوده است. در نمودار زیر به تفکیک خطاهای تراکنش های ناموفق نمایش داده شده است.

مجموعه ی پی فا با تمامی چالش هایی که در سال ۱۴۰۰ برای اکوسیستم پرداخت یاری کشور به وجود آمد همواره سعی بر ارائه خدمات پایدار و منصفانه به شما همراهان محترم داشته است. تیم پی فا پذیرای انتقادات و پیشنهادات شما عزیزان می باشد. در صورت نیاز می توانید در تمامی روز ها و ساعات شبانه روز با تیم پشتیبانی پی فا تماس بگیرید.